Amputasyon girişimi kişinin hayatında ciddi değişim ve dönüşüm gerektiren önemli bir olaydır. Günümüzde,teknolojik gelişimin sunduğu avantajlarla ampute olmuş kişiler kaybedilen uzva rağmen hiçbir sosyal kimliklerinden vazgeçmeksizin alışageldikleri hayat düzenlerini sürdürebilmektedirler. Ancak bunun gerçekleşebilmesi için iyi şekillenmiş bir güdük ve iyi bir güdük-protez uyumu şarttır.
Operasyon sonrası meydana gelebilecek bazı nedenler gerekli önlemler alınmadığında protez uygulamasını zorlaştırmakta hatta bazen imkansız hale getirmektedir. Bunlar, giderilemeyen ödem, yara yeri enfeksiyonu, dolaşım ve duyu bozukluğu, fantom ağrısı gibi komplikasyonlar ve bunların beraberinde getireceği şekilsiz bir güdük, uzun süreli hareketsizliğe bağlı kas kısalıkları (kontraktür), kas zayıflığı ve kondisyon düşüklüğüdür. Uzman bir rehabilitasyon ekibi tarafından izlenecek bir tedavi programı ile protez öncesi süreç doğru bir şekilde yönlendirilecektir.
Her şartta, yara yeri bakımı, güdük şekillenmesi, eklem hareketliliğinin korunması ve kalan kasların güçlendirilmesine yönelik tedbirlerin hasta tarafından titizlikle uygulanmasıyla vücut, iyi seçilmiş bir protezle birlikte amputasyon öncesi temel işlevlerini yerine getirmeye hazır hale gelecektir. Bunun için uygulamalara, eğer planlı bir amputasyon girişimiyse, operasyon öncesinden; değilse, amputasyon gününden itibaren başlanmalıdır.
Bandajlama
Kompresyon bandajları özel bir sargı tekniği kullanılarak yara bandajı veya güdük alçısı çıkarıldıktan sonra uygulanır. Operasyondan sonra ilk birkaç gün ve hafta güdüğünüz terapistiniz veya hemşireler tarafından bandajlanır. Elastik bandajlar kullanılarak yapılan bu detaylı ve özenli kompresyon güdüğünüze ve amputasyon seviyenize uygun olarak kişiselleştirilebilir.Bandaj, güdüğün durumunun kontrol edilebilmesi için sıkça çıkartılabilir. İlk zamanlarda güdüğün çok sıkı veya çok gevşek sarılıp sarılmadığını görmek için yarım saatte bir çıkarılırken daha sonrasında birkaç saatte bir, mesela geçici protez giyilip çıkartılırken yapılabilir.
Daha sonrasında hemşire ve doktorlar kompresyon bandajını nasıl uygulayacağınızı size göstereceklerdir. Yanlış bir uygulama sonucu güdüğün tekrar şişmemesi için bu işlemin detaylıca anlatılmasını isteyiniz. Bandajları tutturmak için metal ataşlar yerine bant kullanınız.
Bandajları iyice temizlemeniz de önemlidir. Bandajlar teri emdiğinden günlük olarak hafif bir deterjan ya da sabunla yıkanmaları gerekir. Sonrasında bir havlunun içinde suyun emilmesi için tutabilirsiniz. Bandajları kurumaları için asmak yerine seriniz. Ancak bu şekilde elastikiyetlerini korumuş olursunuz. Bandajları güdüğünüz tamamen iyileşinceye kadar takmanız gerekir. Güdük iyileştikten sonra, ancak doktor, protez teknikeri veya fizyoterapistiniz de onay verirse, bir gece bandajsız yatın. Ancak ertesi sabah güdüğünüz çok şişerse kompresyon tedavisine devam etmeniz gerekir.